వ్యసనం నుండి బయటపడాలంటే?

  

ఇది సాధ్యం. అయితే, వ్యసనం నుండి బయటపడడం ఒక్కరోజులో సాధ్యంకాదు. వ్యసనం నుండి బయటపడాలనే దృఢసంకల్పం వ్యసనపరుడిలో మొదట ఉండాలి. దీనివల్ల కలిగే లాభాలను బాధితుడు బాగా అర్థంచేసుకోవాలి. వీరికి స్నేహితులు, కుటుంబసభ్యులు పూర్తి సహకారం అందించాలి.
పనివత్తిడి, ఆర్థిక ఇబ్బందులు, కుటుంబ కలహాలలో ఏదో ఒకదాన్ని తమ వ్యసనానికి సాకుగా చెప్తుంటారు. వీటికి బయటవారే కారణమని కూడా వీరు భావిస్తుంటారు. తమ బాధ్యతను ఒప్పుకోరు. అందువల్ల తమ వ్యసనానికి తామే ప్రధానకారణమని మొదట వీరు గుర్తించాలి. తగిన వైద్య సహాయంతో వీరు పూర్తి ఆరోగ్యాన్ని పొందవచ్చు. ఈ ప్రక్రియలో మూడు దశలున్నాయి.
1. ఉపసంహరణ లక్షణాల దశ..
వ్యసనానికి అలవాటు పడినవారు మత్తుమందుల వాడకాన్ని మానివేసినప్పుడు 'ఉపసంహరణ లక్షణాలు' కనిపిస్తాయి. తీవ్రంగా చెమట పట్టడం, తల తిరిగినట్లు ఉండడం, చికాకు, నిద్రలేమి మొదలైన లక్షణాలు ఉంటాయి. వ్యసనకారక పదార్థాన్ని బట్టి ఈ లక్షణాలను తగ్గించే మందులను వైద్యులు సూచిస్తారు. వీటిని వైద్య పర్యవేక్షణలో మాత్రమే వాడాలి.
2. చికిత్స కొనసాగించే దశ..
ఈ దశలో వ్యసనాన్ని తగ్గించుకుంటారు. మందులు, ఇతర సాంకేతిక ప్రక్రియల కంటే కౌన్సి లింగ్‌, యోగా, ధ్యానం, సంగీతంలాంటి మంచి అలవాట్లపై ధ్యాస మళ్లించడం ఈ దశ చికిత్సలో ముఖ్యభాగం. క్రమశిక్షణ అలవరచుకొనడం; ఇష్టమైన వృత్తిని చేపట్టడం వంటివి కూడా ఈ దశలో ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తాయి. వ్యసనం నుంచి క్రమేణా బయట పడుతూ, ఆత్మ పరిశీలన ద్వారా తనను తాను సరిచేసుకోవాలి. ఈ సమయంలో స్నేహితులకు, కుటుం బానికి, సమాజానికి మరింత దగ్గరవుతుండాలి.
హెరాయిన్‌, మార్ఫిన్‌, మెథడోన్‌ వంటి ఒపి యేట్స్‌కు బానిసలైన వారికి నాల్ట్రాక్సేన్‌ (చీaశ్ర్‌ీతీవ-ఞశీఅవ) అనే మందు ఉపయోగపడుతుంది.
3. మళ్లీ లోనుకాకుండా నివారణ దశ..
సానుకూల జీవన శైలితో మళ్లీ వ్యసనానికి గురవకుండా ఈ దశలో జాగ్రత్తపడాలి. 'ఈ ఒక్క సారికేంలే!' అని మొదలుపెడితే కథ మళ్లీ మొదల వుతుంది. ఇది చాలా ముఖ్యమైన దశ.
- డా|| టి. సురేష్‌, జనవిజ్ఞాన వేదిక,
ఆరోగ్య విభాగం రాష్ట్ర కన్వీనర్‌